"Türk Mûsikîsi'nin üflemeli vir sazı olan Ney'in yapısı dokuz boğumludur. Boğumlar yukarıdan aşağıda doğru daralan bir yapıdadır.buradaki denge açkı açısından çok öenmlidir. çünkü boğumlar arasındaki dengesiz uzamalar ve kısalmalar perdelerin boğumla olan ilişkisini olumsuz etkilemektedir. Boğumların düzenli olması kadar ney üzerindeki perdeleri dokuz parçalı yapıda karşılaması da önemlidir. Tarihi neyler üzerinde bu dokuzlu yapının korunduğu rahatlıkla görülebilir."

Makalenin tamamını indirmek için tıklayınız.

Bu çalışmada Niyazi Sayın’ın toplulukla icra ettiği 32 saz eserinde kullandığı artikülasyon ögeleri tespit edilerek, bu ögelerin saz eserlerindeki kullanım sıklığı ortaya konulmuştur. Bu ögelerin tespit edilmesi aşamasında saz eserlerinin geleneksel notaları, işitsel ve görsel/işitsel kayıtları elde edilmiş, bu kayıtlar Niyazi Sayın’ın kişisel icra tavrının ortaya konması amacıyla müziksel dikte yöntemiyle notaya alınmıştır. Notaya alınan icra biçimi ile saz eserlerinin geleneksel notası iki ayrı dizekte gösterilerek farklar ortaya konmuştur. Araştırmada, Niyazi Sayın’ın, toplulukla saz eseri icralarında, tavrının karakteristik özelliklerini yansıtan artikülasyon ögelerini hangi sıklıkla kullandığı incelenmiştir.

Makalenin tamamını indirmek için tıklayınız.

Yedi perdesi ve dokuz boğumuyla ney sazı geleneğin perde temâyüllerini (perde kaydırmalarını) günümüze taşır. Perdenin tizleşmesi ya da pestleşmesi için yapılan bu kaydırmalar, icrada karşılaşılan güçlüklerin izâlesi için önemlidirler. Bir perdenin bir bölgeye taşınması ve bu hareketin icraya yansıması temâyülün pratiğe dönüşmesi sürecini oluşturmaktadır. Bu nedenle makalede perdelerin matematiksel konumlarıyla icrada oluşturdukları farklılıkların analiz edilmesi hedeflenmiştir. Bunun için seçilen 10 adet tarihi ney, plastik ve kamış malzemede yeniden modellenmiş; elde edilen sonuçlar ile perde hareketlerinin perde aralıklarına nasıl etki ettiği incelenmiştir. Bu inceleme neticesinde perdelerin birbirine olan mesafelerinin kısalması ya da genişlemesi durumunda icrada ne gibi farklılıklar oluştuğu hakkında veri sağlanmıştır. Makalede bu veriler ışığında perdelerin matematiksel uzaklıklarıyla, melodik uzaklıkları arasındaki ilişki incelenecektir.

Makalenin tamamını indirmek için tıklayınız.

Yazar : Mesut CEMİL

Yayınevi :Kubbealtı Neşriyat

Mes’ud Cemil’in doğumunun 110. yılında yeniden basılan bu eserde, yazarın babası hakkında kaleme aldığı ve edebî tarafı ağır basan bir biyografi, Uğur Derman’ın bir yazısı, Mes’ud Cemil’in makãle ve mektupları, Ârif Aşçı’nın hazırladığı Tanbûrî Cemil bibliyografyası ve değişik fotoğraflar yer almaktadır.

Yazar : Cem BEHAR

Yayınevi :Yapı Kredi Yayınları

Osmanlı/Türk kültürünün dayandığı temel öğretim yöntemi 'meşk'tir. Musıkîden hat sanatına kadar geleneksel estetiğin doğasını şekillendiren bu yöntem, aynı zamanda usta-çırak ilişkisi etrafında örülen toplum ahlâkının da aynası olmuştur.

Yazar : Ahmet İslam Toz

Yayınevi : Pan Kitap

Elinizdeki çalışma Neyin İcra Özellikleri ve Enstrümantasyonu adlı çalışmanın ilk bölümüdür. Bu ilk kitap Neyzen Niyazi Sayın’ın bazı taksim ve sololarının icrada kullanılan tüm süsleme işaretleri ile notaya alınmasından oluşmuştur. Bilindiği gibi “taksim” Türk musikisindeki çalgıların teknik özellik ve ahenklerini sergiledikleri formdur. Burada amaç Niyazi Sayın’ın ney ekolündeki icra üslûbunu oluşturan elemanların yazı ile belirtilebilmesi, ortaya çıkan tüm detay ve icra özelliklerinin ney öğrenimine bilinçli bir şekilde (ve sırasıyla) yansıtılmasıdır.
Neyzen Niyazi Sayın’ın pek çok neyzen ve sâzendenin müzikal gelişiminde önemli rol oynayan taksimlerinin detayları ile notaya alınmasının bir başka sebebi ise, taksim beste formu, Türk musikisinde makam seyri, karakteristik perdelerin seçimi, taksimlerde melodik istif ve melodik hattın icrasındaki süslemeler gibi konulardaki en doğru görsel kaynağı oluşturabilmektir.
“Sadâ” albümü dinlenirken takip edilip incelenmesi gereken bu çalışma Kutbin Nây’ın yüksek sanatını gözler önüne getiren bir icra atlası olarak hazırlanmıştır.

Ahmet İslam TOZ

Yazar : Ali TÜFEKÇİ

Yayınevi : Pan Kitap

Tarihsel süreç içerisinde ney eğitimi ile ilgili, kimisi bir paragraf, kimisi bir çizim, kimisi bir eser olarak karşımıza çıkan az sayıdaki belge ve metotlar günümüzde de maalesef sayısal olarak azlığını korumaktadır. Öyle ki çalgılar için yazılan teknik egzersizler de, bu sayısal olarak az olan metotların içerisindeki bölümlerde bulunmaktadır. Bir çalgı icracısının, icra stilini oluşturmasında, geliştirmesinde ve süratle ilerletmesi yolundaki en büyük yol arkadaşı sayılabilecek teknik çalışmaların, egzersizlerin önemi ortadadır.
Metotların içerisinde verilen teknik çalışmalar, bazen metodun kapsamının geniş olması sebebiyle yeterle olamamaktadır. Ayrıca metot içerisinde verilen örnek eserlerin de, icracının teknik amacına çoğu zaman hizmet etmediği bilinmektedir. Bu anlayışla ele alınmaya çalışılan söz konusu eserin tamamını teknik çalışmalar, egzersizler ve amaca yönelik uygulamalar oluşturmaktadır.
Kaleme alınan bu ufak çalışmanın, neyzenlere, ney’e gönül verenlere ve ney’de asgari 3 senesini doldurmuş neyzen adaylarına ; ney’de ses, nefes ve icra hakimiyeti sağlamada bir nebze de olsa ışık tutacağı, faydalı olacağı ümidindeyim.

Dr. Ali Tüfekçi

Yazar : Beşir AYVAZOĞLU

Yayınevi : Kapı Yayınları

Ney'in Sırrı, ağırlıklı olarak, bir meşk zinciri teşkil eden üç büyük neyzenin, Aziz Dede, Emin Efendi ve Halil Dikmen'in biyografilerinden oluşmaktadır. Ancak giriş bölümünde Meviânâ, Mevlevilik ve Osmanlı kültürü; sonuç bölümünde de ney ve edebiyat ilişkisi ele alınmış, böylece "ney" kavramı etrafında Türk kültürünün estetik arka planındaki Meviânâ gerçeğine işaret edilmiştir. Yazarının "2007 Meviânâ Yılı" dolayısıyla, 800. doğum yıldönümünde Mevlânâ'nın ruhuna armağan ettiği bu küçük kitabın özü şu cümlelerdedir: "Tanpınar'a göre, Meviânâ, Mesnevinin ilk on sekiz beytini yazıp dostlarına göstermek üzere sarığının arasına soktuğu zaman 'zevkimizin en hâlis tarafı' olan Mevlevi musikisinin Itrî, Dede Efendi ve III. Selim gibi bütün büyük isimleriyle Şeyh Galib'e kadar gelen şairler kafilesi de doğmuş sayılabilirdi. Yahya Kemal, İsmail Dedenin Kâinatı adlı gazelinde 'Lafz-ı bişnevle doğan debdebe-i ma'nâyız' derken aslında bir borcu ödüyordu."